Amnesty International potępiła skazanie 7 września dwóch działaczy opozycji, którzy w satyrycznej ulotce publicznie znieważyli prezydenta Łukaszenkę. AI Index: EUR 49/009/2006 (Public)
7 września sąd dzielnicy Lenińskiej w Grodnie skazał na dwa lata więzienia za publiczne znieważenie prezydenta Walerego Lewoniewskiego i Aleksandra Wasiljewa. Lewoniewski jest przewodniczącym narodowego komitetu strajkowego handlowców, a Wasiljew jego zastępcą. Sędzia stwierdził, że ulotka, którą rozdawali przed demonstracją 1 maja 2004, znieważała publicznie prezydenta. Wzywała ludzi, aby przyszli na demonstrację 1 maja i “powiedzieli, ze są przeciwko “komuś”, kto jedzie na narty do Austrii i dobrze się bawi na ich koszt”.
Wiadomo, że wakacje w Austrii spędza prezydent Aleksander Łukaszenka. Na drugiej stronie ulotki zamieszczono anonimowy wiersz satyryczny na temat kosztów życia na Białorusi, zatytułowany “Rachunek za usługi lub “dobre życie”. Aleksander Wasiljew został dodatkowo skazany za zakłócanie porządku publicznego poprzez zorganizowanie 1 maja w Grodnie demonstracji. Sędzia nakazał także skonfiskowanie “dla dobra państwa” komputerów i innego sprzętu zabranego wcześniej Lewoniewskiemu i Wasiljewowi, i nałożył na każdego z nich karę grzywny wysokości 643 278 rubli białoruskich (300 dolarów).
Walery Lewoniewski został aresztowany po raz pierwszy 1 maja 2004 w Grodnie, a 3 maja skazano do za 15 dni aresztu za dystrybucję ulotek wzywających do udziału w nielegalnym wiecu pierwszomajowym. Za to samo został skazany na 13 dni jego syn Władimir. 18 maja wydłużono Lewoniewskiemu areszt, a dzień później formalnie oskarżono go o publiczne znieważenie prezydenta. Wcześniej, 29 kwietnia trójka jego dzieci - Dmitrij, Władimir i Jekaterina - została na krótko zatrzymana za rozdawanie ulotek na rynku w Grodnie.
Obaj mężczyźni przebywają teraz w areszcie śledczym w Grodnie. Mają dziesięć dni na złożenie apelacji od wyroku.
Amnesty International uważa ich za więźniów sumienia i wzywa władze do ich natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia.
Tło wydarzeń
Walery Lewoniewski otwarcie krytykuje prezydenta Aleksandra Łukaszenkę i protestował przeciwko poddawaniu mniejszych przedsiębiorców naciskom finansowym i administracyjnym. Od 1996 roku był pod ścisłą obserwacją władz: organizowano u niego rewizje, konfiskaty mienia, a także przesłuchiwano go w sprawie różnych zarzutów. W 2002 roku kierowany przezeń komitet strajkowy zorganizował strajk, w którym brało udział 120 tys. małych przedsiębiorców, wzywający do usunięcia prezydenta Łukaszenki oraz oskarżający go osobiście o utrudnianie działalności małego biznesu. W kwietniu 2003 aresztowano go podczas dostarczania do parlamentu petycji od handlowców, a następnie skazano na 15 dni pozbawienia wolności za udział w Marszu dla lepszego życia, 12 marca.
Walery Lweoniewski i Aleskander Wasiljew zostali skazani na mocy art. 368 (2) kodeksu karnego (znieważenie prezydenta). Jest on bardzo podobny do art. 3667 (2) (zniesławienie prezydenta Republiki Białorusi), który w przeszłości był wykorzystywany do tłumienia legalnej krytyki rządu. W czerwcu 2004 na mocy art. 367 (2) skazano za rozdawanie satyrycznych ulotek Oksanę Nawikawą, a w czerwcu 2002 - Nikołę Markiewicza i Pawła Mażejkę, wydawcę i dziennikarza gazety Pahonia, która zamieściła artykuł o domniemanym zaangażowaniu prezydenta w “zaginięcia”. W swej rezolucji nt. wolności prasy (Rezolucja 1372) Rada Europy potępiła stosowanie artykułu 367 do skazywania dziennikarzy na więzienie i przymusową pracę za krytykowanie prezydenta i urzędników państwowych.
Napisz list do władz białoruskich:
· Wzywając do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia więźniów sumienia - Walerego Leoniewskiego i Aleksandra Wasiljewa
· Przypominając, że Powszechna Deklaracja Praw Człowieka gwarantuje prawo do wolności opinii, pokojowych zgromadzeń i stowarzyszania się.
Adresy:
Prezydent Republiki Białorusi
Alyaksandr G. LUKASHENKA
Karl Marx Str. 38
220016 g. Minsk
Białoruś
E-mail: pres@president.gov.by lub contact@president.gov.by lub bezpośrednio ze strony: www.president.gov.by/eng/president/mail.shtml
Minister spraw wewnętrznych
Vladimir V. NAUMOV
Gorodskoi Val Str. 2
220615 g. Minsk
Białoruś
Prokurator Generalny
Viktor SHEIMAN
Internatsionalnaia Str. 22
220050 g. Minsk
Bialoruś
http://www.amnesty.org.pl/index.php?id=72&tx_ttnews[cat]=3&tx_ttnews[pointer]=6&tx_ttnews[tt_news]=2137&tx_ttnews[backPid]=71&cHash=a9969093ee